Folk Tale

Badenya

Translations / Adaptations

Text titleLanguageAuthorPublication Date
Solidarité fraternelleFrenchCharles Bailleul_
AuthorCharles Bailleul
Book TitleBamanan : Langue et culture Bambara
Publication Date0
LanguageBambara
OriginMali

À filɛ sisàn, cɛ̀kɔ̀rɔ̀ba dɔ, à ye den fìla sɔ̀rɔ. Kelen ye cɛ̀man ye, kelen ye mùsòman ye. Mùsòman selen à sìgìyɔrɔ lɔ... cɛ̀man taara jùru tà jinɛ dɔ fɛ̀ ko : ni à ye den sɔ̀rɔ, à bɛ kelen kɛ kà jùru sàra. Jinɛ tùn ko : ni den taara bolokojɛ la, à kà di à mà... Màsa Ala nàn'a kɛ à ka sebaaya la : cɛ̌ ma dɔwɛrɛ sɔ̀rɔ den cɛ̀mà kelen kɔ. Ɔ, den sera boloko mà. ...

Dùgùtigi ye welewele da ko sisàn : dòlo ka di, ko : àle b'à fɛ̀ kà boloko kɛ. ko bɛɛ kà taa i ta kofɔ. Àle bɔra yèn kà taa à somɔgɔẁ fɛ̀. Ɔ, àle dɔgɔninẁ àni à kɔrɔẁ ko : den selen boloko mà. Ɛ, ni à hakili bɛ à la jùru la, àle ye i sìgi. Dɔgɔninẁ wuli-wulilen, àle ko kɔ̀rɔ̀kɛ mà, ko :

- N den kà bɔ boloko rɔ. - Ko : Ɔ ! ko : baasi tɛ, ko e tùn ka kan kà nìn fɔ an bɛɛ ɲɛ na dɛ ! Ko : e ma ò fɔ, fɔ tɔ̌ẁ wulilen. Nkà nìn tɛ' tiyɛn. À ye dɔgɔninẁ wele ko : - Àyìwà, ko : baasi tɛ ko : n dɔgɔẁ, ko : n den kà bɔ boloko rɔ, ko à fànga ma se. - Ɔ, ko : ò tɛ kojugu ye.

Ò kɛra sènɲà kelen, ò filanan, à sɛ̀gìnna k'à kɛ à kɛcoko rɔ. Àyìwà, ù ko : ni à dafara sàba, ko ù bɛ ǔ sěn bɔ denko rɔ, ko : à yɛ̀rɛ kà tɛ̀mɛ ni den ye.

Sabanan nàna se. Dùgùtigi sɛ̀gìnna kà welewele da ko : dòlo ka di, ko : àle bɛ à fɛ̀ kà boloko kɛ, ko bɛɛ kà taa i ta ko fɔ, ni dɔ bɛ min fɛ̀, ǒ k'ò fɔ. Kàbini ò kɛra, à taar'a ko fɔ. Ɛɛ ! Cɛ̀kɔ̀rɔ̀ba ye ù lajɛ̀ k'à ɲɛfɔ ù ye. Ù ko k'u ta bɛ' rɔ. Àle ko cɛ̀kɔ̀rɔ̀ba ye tun ko den ma se boloko mà. - Ɔ, ko anẁ sèn tɛ denko rɔ bilen, ko : i k'ǐ jɔ̀ ni den ye.

Balemamuso ye ò mɛn minkɛni, à nàna kà na' fɔ : - K'ǒ tùma ko : den tɛ boloko ? À tɛ bolokò k'à da mùn na ? - À ko : à sǐ bànna jànfa ma, Ko : ne ye jùru tà jɛnɛkɛ fɛ̀, e selen i cɛ̀la lɔ. Àyìwà ko : n maa den sɔ̀rɔ, ko kelen nà kɛ kà n na jùru sàra. Ko : ne ma dɔ wɛrɛ sɔ̀rɔ nìn kelen kɔ, ko ne tùn bɛ à to à bilakorolama kà to : walasa n kà se kà n denko nège da. Ɔ, ko: à kǔn ye nìn ye, k'ǒ sǐ bànna jànfa mà.

Ɛ ! Balemamuso kan bɔra ko : - Ǒ dòn wa ? Ko : ayi ! ko : den kà bolokò. Balemamuso wulila kà taa 'fɔ kɔ̀rɔ̀kɛẁ ye : sisàn, ǔ kà den bolokò. Ɔ, ko : fìla bɛ àle fɛ̀, ko àle bɛ kelen di à mà k'à kɛ kà ǒ jùru sàra.

Àyìwà, bolokodon nàna se, balemamuso ye à ka cɛ̀man kelen tà kà taa ò di balemakɛ mà ko : - Taa nìn kɛ kà e la jùru sàra ! - Ɔ, ko : baasi tɛ, Bɛɛnninkɛ, k'e jɛ̀nna ? - Ko : Àwɔ, ko ne jɛ̀nna. - K'e jɛ̀nna ? - Ko : Àwɔ !

Àyìwà, sòlìmàdenẁ bɔtuma jɛ la, bɛɛnkɛ ye bɛɛnnin mìnɛ, kà taa ni ò ye kà sin kà taa ò di jɛnɛkɛ mà, ko : - I ka jùrùsara filɛ nìn ye. Jɛnɛkɛ ye i jɔ̀ k'à lajɛ - Ko : E den ye nìn ye ? - Ko : Àwɔ, ko ne den dòn. - Ko : E den dòn ? - Ko : Àwɔ, ko : ne den dòn. Jɛnɛkɛ ko : - Àyi, ko nìn tɛ e den ye, ko : nìn ye e bɛɛnnin ye. Àyìwà kà cɛ̀nin ɲìnìnka ko : - E jɛ̀nna ko e kà i bɛɛnkɛ ka jùru sàra wa ? - Ko : ɔ̀wɔ, ko : ne jɛ̀nna. - K'e jɛ̀nna ? - Ko : ɔ̀nhɔn - Ko : ayiwa, ko n kɔ̀nɔ yàn.

Jɛnɛkɛ wàra dòn à la so kɔnɔ, kà sàgàjigi belebele mìna, kà bɔ ni ò ye kà ò bɔ k'ǒ bìn ko : cɛ̀nin kà ǒ sěn rɔmìna. Jɛnɛkɛ ye ò kantìgɛ k'ò di cɛ̀nin mà ko : - I bɛɛnkɛ ka jùru sàràla bì, wà à sàràla sini. Ko : ǹka ko : fɔ kà taa diɲɛ kɛ min ye, ko : balemamuso danga.. ko : à kàna balemakɛ to, ko : Àyìwà, ko : bɛɛnninkan fana, ko i maa i bɛɛnnin jɛ̀ kan la, ko : i kà ò yɔrɔ dɔn i yɛ̀rɛ la.

Bɛɛnninkanko : ò kɔrɔ filɛ nìn ye.


Text view