Folk Tale

Makan taali

Translations / Adaptations

Text titleLanguageAuthorPublication Date
Le funeste pélerinage FrenchCharles Bailleul_
AuthorCharles Bailleul
Book TitleBamanan : Langue et culture Bambara
Publication Date0
LanguageBambara
OriginMali

Nìn kɛra cɛ̀nin dɔ ye, à ko à ba mà ...ko : - 'N Ma, ko : ne bɛ taa Makàn'. - Ɛ ! A ko : 'N den, e kàna taa Makàn. E bɛ taa mùn wɛrɛ ɲini Makàn ?' - 'Ɛ ! Ko n bɛ taa dùgàwu ɲini.' - Ko : 'Kàna taa sa ! Ko e bɛ fɛn o fɛn ɲini dùbàbu rɔ, ò ɲini ne fɛ̌ yàn.' - 'Ɛ ! Ko : N Ma, ko ne bɛ taa kɔ̀yi.' - 'E kàna taa sa ! I bɛ taa mùn wɛrɛ ɲini ?' - Ko : 'Ne bɛ taa dùbàbuẁ ɲini.' - Ko : 'N den, à to n ta la'. À y'a to ò la...

Ǒ sànnàyɛlɛma, à ko : - N Ma ! ne bɛ taa Makan ɲìna.' - Ko : 'N den, ne y'a fɔ i ye k'e kàna taa Makàn.' - Ko : 'N nà taa kɔ̀yi.' - 'E bɛ taa mùn ɲini yèn ?' - ko : 'N bɛ taa dùbàbuẁ ɲini.' - 'I bɛ taa mǔn dùbàbu wɛrɛ ɲini yèn, i ba bɛ yàn, i ba dè ye ne ye, ko : i bɛ taa mùn wɛrɛ ɲini ?' - Ko : 'N bɛ taa dùgàwu ɲini yèn.' - Ko : ' Baasi tɛ.' A ! Cɛ̀nin m'a to ba ta la.

Ala y'a kɛ, à taara. Ò y'a sɔ̀rɔ : ba ìn, à bɛ fǎ bònya kojugu. Su ni tìle à b'à bàto. À bɛ cɛ̀nin fǎ bàto fɔ k'à tɛ̀mɛ. Cɛ̀nin kɔ̀ni taara Makàn sa. Ala y'a kɛ : à sùrùnyàna Makàn, à ma dòn fɔlɔ. Dùgu dɔ bɛ Makan so da la yènni nɔ, à sìra yèn. À sìlen, fajiri la, à bɛ taa à sɛli. Ala y'a kɛ, àle bɛ taa tùma min, ò y'a sɔ̀rɔ : tɔ̌ẁ bɔra kà ban. Jàma bɛɛ bɔlen sa, àle kelen taara k'o b'i sɛli, màa wɛrɛ tɛ mìsiri kɔnɔ bilen dɛ ! Àle kelen dònna sa. À bɛ sɛli la, à bɛ sɛli la... Ayiwa, dɔ ye sònyàli kɛ. Màa kan bɛ ko : - 'A'ye nsǒn bɛ̀n ! A'ye nsǒn bɛ̀n ! A'ye nsǒn bɛ̀n!' Nsǒn, à gwɛnbaaẁ b'a kɔ dɛ, à taara i kari mìsiri kɔnɔ. (I y'a dɔn da fila bɛ mìsiri la.) Cɛ̀nin ... min ye sònyàli kɛ, ò bɔra ni da dɔ ye, àle bɛ mìsiri kɔnɔ sɛli la.

Mɔ̀gɔẁ nàna àle mìnɛ : - 'Ɛ ! A! À bɛ yàn ! À bɛ yàn ! À bɛ yàn ! - À ko : 'Un ùn ! Ne tɛ nsǒn ye dɛ ! Ko : nsǒn tɛ̀mɛ̀na, k'à dònna dɔrɔn, à sinna kà bɔ ni da dɔ ye.' - 'K'e tɛ nsǒn ye ?' - ko : han-hàn ' - Ko : 'i dǒ'n bɛ ka to yèn ! k'i ye nsǒn ye. - Ko : 'Ne tɛ sa ! Ko : ne tɛ !' - Ko :' Cɛ̌ o! ko e ye nsǒn ye. !' - Ko : ne tɛ nsǒn ye ! Ko : à tɛ̀mɛ̀na .' - Ko : 'Ayi !' - ko : 'A' ye nǐn mìnɛ kɔ̀yi !'

Ǔ wàra cɛ̀nin mìna, ko sàrìya min bɛ yànni nɔ, màa min ye sònyàli kɛ yànni nɔ, ko : 'Min bɛ k'a la, a'y'o kɛ à la! Ɛ, ko : ò tɛ dɔ wɛrɛ ye dɛ ! : Aw b'a bolo tìgɛ.' Ǔ y'à bolo tìgɛ kà bɔ à la... . Aa ! cɛ̀nin ko : à kɛra baara ye. Ni ne tùn ye n ba la fɔlenẁ ìn mɛn, aa, ne bolo tùn tɛ tìgɛ, ko : ǹka ne tɛ taa Makan bilen, n bɛ sɛ̀gin n kɔrɔ yàn. ..

Cɛ̀nin nǐn sɛ̀gìnna. À sɛ̀gìnnen, à dònna su fɛ̀. À ko à ba ye ko : - 'N Ma !' - Ko : 'Un'. - 'ko i la fɔlen kɛra tìɲɛ ye.' - Ko : 'I nàna wa ?' - Ko : ' Ne nàna'. - Ko : 'N Ma, ko n bolo tìgɛ̀ra.' - ' Ɛ! Mùn ye i bolo tìgɛ ?' - Ko : ' Ɛ ! ko : ne yɛ̀rɛ ma se Makan bilen hun ! Ko : ne sìra yɔrɔ min nɔ, dùgu jɛlen ko ne bɛ taa sɛli la mìsiri la, ko : cɛ̀nin dɔ bòlìtɔ̀la taara. Ò ye sònyàli kɛ, kà taa i kari mìsiri kɔnɔ, kà bɔ... ko : màaẁ taara ne sɔ̀rɔ yèn kà ne mìnɛ, ko : ne ye nsǒn ye, k'à sɔ̀rɔ, ne tɛ nsǒn ye dɛ ! A ! k'ǔ ye ne bolo kelen tìgɛ ...' -

'Aa ko : N den ! ne y'a fɔ i ye dɛ ! Ne y'a f'i ye k'i kàna taa Makàn, i bɛ dùgàwu o dùgàwu ɲini, à ɲini ne fɛ̌ yàn, e b'a sɔ̀rɔ. Ayiwa, sisàn ne bɛ min fɔ, i fǎ dɛ ! Ni à y'a sɔ̀rɔ : ne y'ǒ bònya, k'o ye tìyɛn ye à ɲɛ mà yɛ̀rɛ-yɛ̀rɛ-yɛ̀rɛ, k'e fɛnɛ ye ne labònya, ayiwa, sa kà dùgu jɛ : Ala ka i bolo tugu ! Ǹka ni e ma ne bònya, ni ne ma kɛ kà e fǎ bònya, ayiwa, Ala kàna i bolo tugu!

Ǹka an bɛ don min na iko bì, den màgo tɛ à masa kumakan na, à màgo tɛ à ba kumakan na, foyi foyi . Ǔ sàgo ni ǔ dɔ̀ngɔ . Ǒ dè ye ù taabolo ye, ò man ɲì ! Bɛɛ kà i fǎ bàto, Bɛɛ k'i ba bàto. N'i cɛ̌ maa kɛ min ye, hali ni à ka dɔgɔ, à bàto. Àle dè ye i furu.

Ne y'ǒ tà yɔrɔ min nɔ, ne y'ǒ bìla yèn.


Text view