Y gwynt a’r haul

Cododd dadl unwaith rhwng y Gwynt a’r Haul pa un o’r ddau oedd y cryfaf, ac i’r diben i’w phenderfynu, hwy a gytunasant fod i pa un bynag o honynt a allai wneuthur i deithiwr dynu ei fantell gyntaf, gael ei ystyried yn gryfaf. Dechreuodd y Gwynt, ac fe chwythodd â’i holl nerth chwa oerllyd a threiddiol, ac a gododd ystorm auafaidd erwinog; ond po cryfaf y chwythai, mwyaf yn y byd y tynai y teithiwr ei fantell o’i amgylch, a thynaf yn y byd y gafaelai ynddi a’i ddwylaw. Yna torodd yr Haul oddi dan y cymylau, ei belydrau hyfryd yn fuan a wasgarent y tarth a’r oerni; teimlai y teithiwr y gwres yn ei gynhesu, ac fel yr oedd yr Haul yn tywynu ddisgleiriach, ddisgleiriach, a’i danbeidrwydd yn cynnyddu, o’r diwedd, eisteddodd i lawr, wedi ei lethu gan y gwres, ac a daflodd ei fantell ar y ddaear. Felly, yr Haul a gyhoeddwyd yn fuddugwr.

Y mae tiriondeb yn fwy nerthol na haerllugrwydd; a pherswadio na bygwth.