An piobaire agus an pûca

Ann sant-sean-aimsir, do bhi leath-amadàn 'nna chômh- nuidhe i nDûnmôr, i gcondaé na Gaillimhe, agus cidh go raibh dùil mhôr aige ânnsa gceôl, nior feud se nios mô 'na aon phort amhàin d' fôghlaim, agus budh lié sin an Rôgaire Dubh. Do gheibheadh se cuid rahaith airgid ô na daoinibh uaisle, mar do gheibheadh siad greann as.

Oidhche Samhna, bhi an piobaire a' teacht abhaile o theach damhsa, agus é leath air raeisge. Nuair thàinig se go droichiod beag anaice le teach a mhàthar, d'fàisg se na piobaidh air, agus thoisig se ag seinni an Rôgaire Dubh.

Thàinig an Pùca taobh-siar dé, agus chaith se air a dhruim féin é. Bhi adharca fada air an bPûca, agus fuair an piobaire greira daingean orra. Ann sin dubhairt se : « léirsgrios ort! a bheithigh ghranna, leig abhaile raé, ta piosa deich bpighne agam do rao mhàthair agus ta uireasbhuidh snisin uirri. » — « Nà bac le do mhâthair, » ar san Pùca, « acht congbhuigh do ghreim, ma thuitfidh tu, brisfidh tu do mhuineul agus do phiobaidh. »

Annsin dubhairt an Pûca leis : « séid suas dam ant-Sean-bhean Bhocht. » — « Ni'l eôlas agam air, » ar san piobaire. — « Na bac le d'eôlas, » ar san Pûca, « séid suas agus béarfaidh mise eólas duit. » Do chuir an piobaire gaoth anna mhàla agus sinn sé ceôl do chuir iongantas air féin. — « Dar m'i'ocal, is maith an màighistir ceôil thu, » ar san piobaire, « acht innis dam anois cà bhfuil tu dom' thabairt? » — « Ta fleadh mhôr i dteachnamnà-sidhe air bhàrr Cliruach-Phàdraic, anocht, » ar san Pûca, « agus ta mé do d' thabhairt ann le ceôl do seinm, agus glac m'ibcal go bhfuighidh tu luach do thrioblôide. » — « Dar m'i'ocal sâbhâlfaidh tu aistear dam, » ar san piobaire, « chuir ant athair Uilliam tu- rus orm go Cruach-Phàdraic, mar gheall gur ghoid mé gandal bân uaidh an féil Mhârtain seo chuaidh thart. »

Thug an Pûca tar cnocaibh agus portachaibh é go dtàinig se go bàrr Cliruach-Phàdraic. Ann sin, do bhuail an Pûca tri buillidh le na chois, agus d'fbsgail doras môr. Chuadar asteach i seômra breàgh. Chonnairc an piobaire bord ôir i làr ant-seômra, agus ceudta de chailleachaibh 'nna suidhe timchioll air. Nuair thâinig an Pûca agus an piobaire asteach, d'éirigh na cailleacha, agus dubhairt siad : « Ceud mile fàilte rômhat, a Phûca na Samhna, cia hé seô atà leat? » — « An piobaire is feàrr i n-Eirinn, » ar san Pûca.

Do bhuail aon de na cailleachaibh buille air an talamh, agus d'fbsgail doras i dtaoibh an bhalla, agus creud d'feicfeadh an piobaire a 'teacht amach, acht an gandal bân do ghoid se ô 'n athair Uilliam. — « Dar mo chôinsias, » ar san piobaire, « d' ith mé féin agus mo mhàthair uileghreim de 'n gandal sin, acht aon sgiathàn amhàin do thug mé do Mhâire-Ruadh, agus is i a d'innis do 'nt-sagart gur b 'é mise a ghoid an gandal. » Do thôg an gandal an bord leis, agus dubhairt an Pûca leis an bpiobaire : « Séid suas ceôl do na mnàibh uaisle. » Do séid an piobaire suas, agus thoisigh na cailleacha ag damhsa, agus bhidheadar ag damhsa go rabhadar sâruighthe. Annsin dubhairt an Pùca : « loc an piobaire. » Do tharraing gach cailleach piosaôir ainach, agus thug do 'n phiobaire é. — « bar fîacal Phâdraic, » ar seisean, « tàim comh saidhbhir le mac tighearna. » — « Tar liomsa, » ar san Pùca, « agus béarlad abhailethu. »

D' imthigheadar amach, agus nuair bhi se dul a' marcui- gheacht air an bPi'ica, thâinig an gandal agus thug se piobaidh nuadh dhô.

Ni raibh an Pùca a bhfad go dtàinig se go Dùnmôr, agus leag se an piobaire air an droichiod beag. Annsin dubhairt se leis : « Eirigh abhaile, anois atà dhâ nidh agad nach raibh agad ariamh roimhe seo, ta ciall agus ceôl agad.

Chuaidh an piobaire abhaile agus bhuail ag doras a mhàthar ag ràdh : « leig asteach nié, tàim comh saidhbhir le tighearna, agus is mé an piobaire is feàrr in Eirinn. » -— « Tàir air meisge, » ar san mhàthair. — « Ni 'lim go deimhin, » ar san piobaire, « nior ôl mé braon. » Leig an mhàthair asteach é, agus thug se dhi na piosaidh ôir. — « Fan anois go gcluiniidh tu mé ag sein m ceôil, » ar seisean.

D'fàisg se na piobaidh nuadh air, acht in ait ceôil thàinig toran mar bheidheadh an méad gé agus gandal in Eirinn ag sgreadaoil. Mhùsgail se na cômharsanna agus bhidheadar a' deunamh magaidh faoi, no gur chuir se na sean-phiobaidh air, agus sinn se ceôl binn dôibh. Annsin , d'innis se an méad a tliàrla air, an oidhche sin.

Air maidin, an là air na mhàrach, nuair d' feuch an mhàthair air na piosaibh, in ait ôir ni raibh ionnta acht duilleôga luibhe. ' Chuaidh an piobhaire chum ant-sagairt, agus d'innis an sgeul dô, acht, ni chreidfeadh an sagart focal uaidh, no gur chuir se na piobaidh air, agus thoisigh an sgreadaoil gandal agus gé. Annsin dubhairt an sagart : « Imlhigh as mo radharc, » acht ni dheunfadh nidh air bith do 'n phiobaire go gcuirfeadh se na sean- phiobaidh air, le taisbeunt do' nt-sagart go raibh an sgeul fior. D'fàisg se na piobaidh air agus sinn se ceôl binn.

O 'n lá sin go bhfuairsé bas, ni raibh aon phiobaire i gcondaé na Gaillimhe chomh maith leis.